Party nieuws: Interessant artikel Adam Toren, Club AIR, ID&T, SFX en meer!

Bron: DJBroadcast.net

Het is een van de meest opzienbarende Amsterdamse bouwprojecten van de afgelopen tien jaar. Het voormalig hoofdkantoor van Shell aan de Noordoever van het IJ wordt verbouwd tot wat het ‘centrum van de internationale dancewereld moet worden.’ Sander Groet was ooit mede-eigenaar van ID&T, tegenwoordig is hij grootaandeelhouder en eigenaar van club AIR. Groet bedacht negen jaar geleden dat onze hoofdstad een eigen uitkijkpunt moest krijgen. Zoals Parijs haar Eiffeltoren heeft, zo heeft Amsterdam straks Amsterdam Dance and Music (A’dam).

Samen met zijn compagnons won Groet vorig jaar een pitch die werd uitgeschreven door de gemeente Amsterdam. Toren Overhoeks, vlak naast de Tolhuistuin en het Eye, staat sinds 2009 leeg. Na de verbouwing zal de oppervlakte van A’dam 16.000 vierkante meter tellen en is er plaats voor dat uitkijkpunt, twee clubs, een fitnessruimte, een restaurant en de hoofdkantoren van zowel ID&T/SFX en Massive Music.

Fantastisch natuurlijk, maar het project roept ook vraagtekens op. Want hoe groot is eigenlijk de invloed van de Amerikaanse investeerder SFX? In hoeverre mogen die muzikale nitwits straks de programmering van een van de meest vooruitstrevende clubs van Amsterdam bepalen – Studio 80 is nog altijd onderdeel van ID&T en dus SFX. Stel, bij SFX zien ze dat een programmering met alleen maar EDM-artiesten meer geld oplevert dan een affiche met een paar lokale technotalenten, en dan? Groet legt het aan ons uit.

Hoe gaat het met je? Als ik je Facebook wall mag geloven raas je de wereld over?

Ik heb inderdaad net een roadtrip naar Dubai en Singapore gemaakt om een aantal uitkijkpunten te bezoeken. Ik ben van 1994 tot en met 2005 mede-eigenaar van ID&T geweest en heb altijd met heel veel plezier aan het roer gestaan van onze evenementenafdeling. Een van de hoogtepunten was voor mij altijd Mysteryland, het festival dat ik ooit ben begonnen. Vanaf 2005 begon de samenwerking met Duncan en de grilligheid van ons bedrijf me op te breken. We waren aan de ene kant heel succesvol met evenementen, maar aan de andere kant moest alles wat we rechts verdienden er links bij. Voor onze radio- en horeca-avonturen of andere dingen waar we in investeerden. Op een gegeven moment werd ik gek van hem en hij van mij. Onze chemie was een beetje op. Toen zijn we uitelkaar gegaan.

Terwijl jouw kant van de zaak goed liep?

Het is niet zo dat het allemaal mijn verdienste was dat we geld verdienden. Duncan had net zo goed zijn aandeel. Maar goed, we waren een beetje uit elkaar gegroeid. Het is ook wel goed geweest dat ik even zelf de wereld in kon. Ik ben gaan reizen en toen kwam ik op het idee voor een observatiepunt. Daar loop ik eigenlijk al negen jaar mee rond. Ik heb toen een plan ingediend bij de gemeente. Eerst voor de Shell-toren, toen voor een nieuwe toren die in datzelfde gebied gebouwd had moeten worden. Alleen, toen kwam de crisis en ging dat plan helaas de prullenbak in. Dat hoort een beetje bij het ondernemen. Voor mij was het behoorlijk wat weggegooid geld en tijd. Ik ben daar drie jaar mee bezig geweest.

Ben je sinds 2005 ook geen aandeelhouder meer bij ID&T?

Nee. Ze zeggen weleens: ‘scheiden is lijden’, maar wij hebben geen rechtszaken gehad. Ik had geen zin om een gevecht aan te gaan. Het was prima zo.

Eenmaal werkzaam bij AIR begon het wat festivals betreft toch weer te kriebelen?

Vanuit AIR hebben we weer wat festivals opgetuigd, met eigenlijk vier vrij succesvolle titels. Met het Milkshake Festival gooien we hoge ogen, daar zijn we echt trots op. Amsterdam Open Air natuurlijk, dan hebben we nog Buiten Westen en Valhalla in de RAI, waar ik ook best wel trots op ben. De RAI lag op z’n gat als binnenlocatie, maar mensen vinden zo’n hallenconcept toch wel weer tof. Vroeger hebben we daar met ID&T Innercity nog gedaan.

Jij bent zakenman, is dat dan nog steeds iets wat je leuk vindt? Feestjes geven?

Ik ben inderdaad een ondernemer die vanuit zijn hobby is gaan werken. Toen ik 24 jaar was begon ik met Mysteryland. Tot mijn 28ste ben ik bezig geweest met schulden af te betalen en heb ik nooit geld verdiend. Ik vind niet dat het allemaal in mijn schoot is geworpen. Ik heb er hard voor geknokt. Ik heb die schulden nooit als heel heftig ervaren want ik was gedreven en gepassioneerd. Ik gaf die feesten eigenlijk voor mezelf. Zo begint iedereen toch? En nog steeds krijg ik er energie van.

Interessant artikel Adam Toren, Club AIR, ID&T, SFX en meer!

Over A’dam. De plannen zijn bekend, is de bouw inmiddels gestart?

Die gaat in juni gebeuren. Ik ben nu projectontwikkelaar en heb dus een hele andere pet op dan vroeger. Ik had een leuk plan en vroeg Duncan om met me mee te doen in die pitch. Ik wist dat er hele grote partijen mee gingen doen, omdat iedereen zijn zinnen op die toren had gezet. Ik vind het de mooiste plek van Amsterdam.

Heb je die oude strubbelingen met Duncan dan helemaal achter je gelaten?

Dat was toen, we zijn beide veranderd. Duncan is ook een persoon die heel kritisch naar zijn eigen functioneren is en zichzelf continu een spiegel voorhoudt. Hij weet waar hij wel en niet goed in is. Hij is een enorme bron van energie, een inspirator. Hij heeft een duidelijke visie en weet dat sterk te verwoorden. Wij hebben op persoonlijk vlak nooit problemen gehad, bij ons was het een zakelijke strijd. Daar zijn we goed uitgekomen en ik vind het prachtig wat er van ID&T is geworden. Maar wij zijn twee ondernemers met een eigen visie, we hebben een andere manier van leiding geven en communiceren.

Waar zit dat verschil ’m dan in?

Ik stroop wat meer mijn mouwen op, doe heel veel zelf. Ik ben wat commerciëler denk ik. Duncan is meer een visionair, hij loopt een beetje op de troepen vooruit. Eigenlijk is het heel gevaarlijk om Duncan alleen aan het roer van een bedrijf als ID&T te zetten. ID&T moet het hebben van de massa en Duncan loopt daar op voor. Die was ook in staat om Sensation een hele andere kant op te sturen qua muziek. De balans was daarom belangrijk: hij heel vooruitstrevend, in de frontlinie met nieuwe ideeën. En ik ons afvragend of het wel klopte voor het grote publiek. Vroeger hadden we natuurlijk ook nog zijn broertje erbij (Miles Stutterheim overleed in 2000 na een verkeersongeluk red.). Die had dat ook heel sterk, maar kwam meer uit de hoek van design en concept. Dus we waren met z’n drieën een sterk team. Toen zagen we dat niet zo hoor, maar als je terugkijkt was het wel zo en waren we een topteam.

En toen wonnen jullie samen die pitch?

Er zaten 37 partijen op de toren te azen. Een partij was zelfs een cluster van organisaties. Ik had niet verwacht dat het ons zou gaan lukken. Maar nu we die pitch hebben gewonnen begint het natuurlijk pas.

Ik zie je lachen?

Ja, het klinkt natuurlijk een beetje raar dat twee evenementenjongens ineens projectontwikkelaar zijn. Projectontwikkelaars staan bekend als jongens van het snelle geld. Pakken, verbouwen, verkopen en door. Waar wij bij die pitch veel punten mee hebben gescoord, is dat we duidelijk hebben gemaakt dat we echt iets moois willen maken. Wij gaan niet ontwikkelen en gelijk weer doorverkopen.

We blijven beide betrokken bij de exploitatie van diverse horeca in de toren. ID&T gaat daar kantoor houden, er komt een schitterend hotel. We hebben daar straks een fantastisch mooi uithangbord voor de stad Amsterdam. Wij willen daar het nationaal vuurwerk vandaan laten komen tijdens Nieuwjaar. We hopen dat het hart van ADE naar de noordelijke IJ-oever verschuift. Je kan op het dak evenementen organiseren, wij kunnen ons met onze evenementenachtergrond daar echt uitleven. Wij zien het als een verticale stad met 22 etages en iedere etage krijgt zijn eigen verhaal.

Jullie willen dus niet snel geld maken, maar kan je dan voor eens en voor altijd uitleggen hoe het zit met de SFX-constructie?

Wij ontwikkelen die toren met vier partijen. Ik, Duncan en Hans Brouwer van Massive Music, een Amsterdamse ondernemer met een groot netwerk. Wij zijn met zijn drieën de afvaardiging van de muziekindustrie, waardoor wij die toren ook op die manier zullen gaan invullen. De vierde partij is Lingotto. Dat is een traditionele projectontwikkelaar. Wij zijn met z’n vieren de ontwikkelcombinatie en zorgen dat het gebouw een nieuwe bestemming krijgt, verbouwd wordt en goede huurders krijgt met bij voorkeur langdurige huurcontracten. Eén van de huurders is ID&T/SFX. Dat staat los van de ontwikkeling van de toren: SFX heeft daar niks mee te maken. Duncan zit er met privégeld in. Natuurlijk is ID&T/SFX een grote en betrouwbare huurder, dat is het lijntje met SFX.

In hoeverre heeft SFX invloed op AIR en jullie festivals?

Als AIR hebben we weer een andere constructie. Daarbij hebben we onze kleine aandeelhouders uitgekocht. Sjoerd Wynia, Niels de Geus (mede-eigenaren van AIR red.) en ik zijn nog over en wij gaan een deel van ons bedrijf aan SFX verkopen, waarom vertel ik je zo. AIR zal als club blijven bestaan en AIR Events, die de festivals doet, zal kantoor gaan houden in de toren.

De programmeurs van AIR zullen zich bekommeren om Studio 80, AIR en de club onder de toren. Wij hebben straks meerdere locaties die wij vanuit één team gaan programmeren. We kunnen spelen met de locaties. Studio 80 is een locatie voor 500 mensen. De club onder de toren wordt groter. AIR blijft er gewoon bij maar zal wat meer opschuiven richting EDM, iets commerciëler. Het liefst ben je een soort Paradiso waar alles kan, maar dat bleek toch moeilijk in de AIR.

Is het uiteindelijk niet zo dat een investeringspartij als SFX maar een belang heeft: geld verdienen?

Klopt, maar wat is daar mis mee? Als je het businessplan van SFX analyseert, zien ze een markt met kansen. Ze durven groot te denken. Ze brengen een aantal bedrijven bij elkaar en maken er een groter geheel van. Ik denk dat ze heel bewust in Nederland aan het shoppen zijn omdat hier veel kennis ligt. Niet alleen bij onszelf, maar ook bij onze leveranciers, gemeentes en andere aanbieders.

Als wij zoveel kennis hebben en zo succesvol zijn, waarom hebben wij SFX dan nodig?

De internationale DJ-markt gaat nu zo hard. Als we niet oppassen zijn die DJ’s straks niet eens meer te krijgen. Niet alleen Sensation verkoopt grote locaties uit, dat doet Armin of Aviici ook, in hun eentje. Die shows zijn inmiddels van hoog niveau. Daardoor verdwijnt het onderscheidende karakter. Het gaat enorm snel. Als je kijkt naar Tomorrowland dat ze nu ook in Amerika hebben gelanceerd: dan moet je echt diepe zakken hebben, hoor. De investeringen die daar worden gedaan zijn absurd, dan moet je wel echt een meerjarige visie hebben. Dat is geen snelle winst.

Is dat echt zo? Die hele grote evenementen die nu bijvoorbeeld in Amerika door ook Nederlandse partijen worden georganiseerd, zijn niet vanaf het eerste jaar winstgevend?

Nee. De hele grote DJ’s zijn haast onbetaalbaar, die vragen zulke belachelijke bedragen. Die artiesten weten dat ze het ook in hun eentje kunnen uitverkopen. Komt nog bij dat het met die grote concepten niet genoeg is om alleen grote namen te op je flyer te hebben. Dat is soms best lastig. Ik bedoel, je kan 300.000 euro in DJ’s stoppen, maar dat geld kan je dan niet voor de aankleding of de show gebruiken. Je moet het dus in allebei investeren, wil je mee kunnen doen met de grote organisaties. Het duurt gewoon een aantal jaar voordat je überhaupt geld over gaat houden aan evenementen van die schaal.

Maar waarom moet het eigenlijk allemaal nog groter? Het is toch prachtig wat jullie hebben opgebouwd?

Dat is ook een vraag die we onszelf hebben gesteld. Je sluit deels je jongensboek, maar er gaat ook weer een nieuw boek open en dat is heel erg leuk. Nu is plotseling niet Nederland je speelveld, maar de hele wereld. Je bekijkt de dingen vanuit een heel andere dynamiek. Er zitten daar straks honderd succesvolle ondernemers uit de hele wereld die ideeën en concepten met elkaar uitwisselen. Zo’n Milkshake Festival in vijf landen zie ik zo gebeuren, maar dan moet je wel goeie lokale partners hebben. Dat netwerk ligt er nu.

Ik vind het fijn om mee te gaan draaien in een groter geheel. Misschien komen daar leuke dingen uit. En persoonlijk vind ik het een uitdaging om me te focussen op de toren. Die draait 365 dagen per jaar, dat zie ik als een groot evenement.

Hoeven wij ons dan geen zorgen te maken over de programmering van bijvoorbeeld de club in de kelder van A’dam?

Dan ben je echt op microniveau aan het denken. Onderschat de slimheid van die Amerikanen niet. Kijk, ze weten zelf niet wie DJ X Y of Z is, maar dat weet ik zelf soms ook niet eens meer. Ze weten wel heel goed dat andere mensen daar veel verstand van hebben. Dat gaan ze echt niet killen, dat gaan ze koesteren. SFX is er bij gebaat dat er nieuwe, mooie dingen ontstaan, het liefst vanuit hun eigen kleine bedrijfjes die allemaal onder het netwerk hangen. SFX heeft straks de mogelijkheid om veelbelovende concepten, DJ’s of producers in een keer een veel groter platform te bieden.

Dus jullie mogen gewoon blijven bepalen welke artiesten er op bijvoorbeeld Milkshake geboekt worden?

De wereldtop staat niet eens op Milkshake. Ik wil betaalbaar blijven en nooit meer afhankelijk worden van DJ’s of in ieder geval veel minder.

Geldt die strategie ook voor de andere festivals?

Ja. Het is goed, het is kwalitatief hoogstaand. Er is veel ruimte voor aankleding, voor het concept, het decor, dat soort dingen. Uiteindelijk is er ook ruimte voor goede DJ’s. Maar we gaan geen absurd hoge bedragen meer betalen. Dan zou je de kaarten drie tientjes duurder moeten maken en dat willen we zeker niet.

Dat zou het publiek toch ook nooit accepteren?

Nee, dat denk ik ook niet. Kijk maar naar Lowlands, alhoewel me dat wel verbaasd. Die verkochten altijd uit, maar ik hoor van mensen om mij heen dat ze het te duur vinden worden. Dat ze voor hetzelfde geld vijf, zes andere festivals kunnen bezoeken.

Maar daarom hamer ik zo op die programmering, die is essentieel. De programmering van Lowlands dit jaar is tot nu toe, laat ik het netjes zeggen, opvallend.

Ik blijf het apart vinden, na 21 jaar opeens niet meer uitverkopen.

Ik heb ook het idee dat het cool is om nu Lowlands te bashen; kleinschalige, vooruitstrevende festivals zijn nu populair. Maar goed, aan de andere kant zetten ze ook wel een Skrillex neer. Als er iets niet op Lowlands past, vooral voor de mensen die daar al tien jaar komen, dan is het Skrillex.

Dat is natuurlijk sowieso hun probleem. Ik heb daar vorig jaar bewust op gelet, toen heb ik er overdag rondgelopen, maar ook ’s nachts. Dat is echt een wereld van verschil. Overdag kom je de provincie tegen, die oude rocker vol tattoos en haar onder z’n armen. En ’s nachts komt Amsterdam uit z’n tent gekropen en komen de drugs. Dan zijn het de mooie meisjes die naar die rocker kijken van: onder welke steen kom jij vandaan? Een totaal andere wereld.

Ik denk dat die dagbezoekers op den duur af gaan vallen. Die gaan op zoek naar iets anders. Die nachtgroep, die vindt het vet: ’s nachts, doorgaan, camping, 24-uurs tent, drugs.

Heb je voor A’dam duidelijk voor ogen wat voor soort publiek je daar naar binnen wilt?

[Lacht] Heb je even? Het wordt dus een verticale stad. Je bent daar als bezoeker uiteindelijk onderdeel van. En in een stad heb je alles. A’dam is er niet alléén voor het uitgaanspubliek. Het krijgt ook een hele duidelijke toeristische functie, een hele duidelijke horecafunctie. Je kan er straks heel lekker eten, er komt een tof, internationaal hotel, enzovoort.

Maar krijg je dan niet hetzelfde verhaal van Lowlands? Gaat dat elkaar niet bijten? Want ik kan me voorstellen dat jij als nachtdier ook de ravers een plek wilt geven?

Ja, die krijgen hun eigen kelder onder de grond in Club Hell. Het meest lastige wordt de bovenste etage. Daar komt een bar: Heaven. Maar die bar wordt ook onderdeel van het uitkijkpunt. Dus waar mensen echt heen gaan om een foto van de stad te maken. Wat jij nu in Parijs op de Eifeltoren doet, hebben wij straks in Amsterdam. Maar ’s avonds willen wij daar ook een coole bar van maken. En in hoeverre vinden Amsterdammers het leuk om wel de mooiste entourage van Amsterdam te hebben, maar misschien ook geconfronteerd te worden met de Japanner met zijn filmcamera? Dat is afwachten.

De ruimte onder de grond wordt een rauwe club. Een vierkante bunker, vier meter hoog, zwart, donker. Daarboven de kantoorlagen waar ruimte is voor hele kleine bedrijfjes, studioruimtes, maar ook de grote bedrijven zitten er, zoals ID&T. Er komt een flexruimte waar jij kan gaan zitten werken met een goeie koffie op een dito werkplek. Er komt een members club voor jonge ondernemers, mensen uit de muziekindustrie, creatieven en organisatoren.

Members club? Wat moet me daarbij voor stellen? Dat klinkt nogal elitair. 

Ja, daar heb je een punt, ik vind dat zelf ook een kutnaam. Het wordt een ruimte waar jij…nou, noem het een hang-out. Je moet er lid van worden, je betaalt er dus wel voor. Maar je hebt altijd toegang. Je kan daar je gasten mee naartoe nemen, je kan er altijd werken, afspreken, meetings plannen. Je hebt de sportschool in de toren, daar mag je gebruik van maken. En het wordt vooral een netwerkclub op een van de mooiste plekken van de stad. Je kan daar mensen ontmoeten en er kunnen kruisbestuivingen ontstaan.

Zolang je maar lid bent.

Ja, je moet wel lid worden. Er moet wel iets van een drempel zijn. Anders wordt het gewoon weer een horecazaak. Dat is niet de bedoeling.

Is er al een opleverdatum? 

Eind 2015 sowieso. In 2015 is er een nieuwe editie van Sail Amsterdam, dan hopen we op het dak te kunnen staan.

Even terug naar wat je zei over AIR, je gaat je club verkopen aan SFX?

Ja, voor 80 procent. We zitten nu in de laatste fase van de onderhandelingen. Ik ben er trots op dat we in een relatief korte tijd een mooi bedrijfje hebben opgebouwd.

Waarom is de overname voor SFX interessant?

Ze kopen winst en versterken daarmee hun wereldwijde positie en netwerk.

En ook hier hoeven we niet bang te zijn voor de muzikale onwetendheid van die Amerikanen?

Op het moment dat ze ons dingen gaan verplichten waar wij niet oké mee zijn schieten ze zichzelf in de voet. Je kan wel zeggen dat het budget van Open Air door de helft moet, of dat het decor eruit moet omdat het twee ton scheelt, maar dan wijk je teveel van het succesconcept af, dat snappen ze echt wel.

Ik bedoel eigenlijk: is het zo dat SFX straks kan bepalen dat er bij Open Air geen technopodium meer komt, omdat er meer kaarten kunnen worden verkocht als er in plaats daarvan een EDM-podium wordt geprogrammeerd?

Wij hebben ook nog partners in dit festival die wat te zeggen hebben. Wij verwachten niet dat SFX zich daar mee gaat bemoeien; ook omdat de mensen die daar zitten niet de inhoudelijke kennis van de festivals hebben. Ze zijn er juist heel erg bij gebaat dat de festivals die nu goed lopen gecontinueerd worden en misschien uiteindelijk ook in andere landen kunnen worden georganiseerd.

Maar dat is dus op basis van je gevoel, zeker weten doe je het niet?

Gevoel inderdaad. Ik denk dat er voor ons een nieuwe taak ligt. Wij moeten onze ervaring, knowhow en kennis overdragen aan de wereld. We hebben from scratch lopen prutsen, zelf na afloop de schoonmaak op onze festivals gedaan. Als SFX een bedrijf in Brazilië overneemt en dan een draaiboek van drie pagina’s laat zien, kunnen ze echt nog wel wat van ons leren. Ik ben helemaal niet bang dat zij op zoek zijn naar een soort eenheidsworst die ze wereldwijd kunnen uitrollen. Zo werkt het niet. In het ene land moet je een bepaalde muziekstroming mijden, in het andere moet je dat genre juist koesteren.

Maar je mag plekken als Studio 80, of al die toffe dingen die nu in Toren plaatsvinden, niet de nek omdraaien. Dat zijn essentiële initiatieven, daar zit de vernieuwing, daar krijgt talent een kans, zo blijven we voorop lopen.

Ja, maar dat zien zij ook echt wel. Wij leven niet meer in de tijd van Live Nation in de jaren tachtig en negentig waarbij het alleen maar ging om twintig of dertig grote artiesten of bands die volle zalen trokken. Die tijd is allang voorbij. Ik bedoel, een Aviici die in één keer, hups twee keer de Ziggo Dome uitverkoopt. Drie jaar geleden kende niemand hem. Die markt gaat zo snel. Er zijn zoveel nieuwe impulsen. Daarom is het juist zo belangrijk dat die onderkant, het pionieren, blijft.

Daarom vind ik het ook best een moeilijke markt waar SFX is ingestapt. Die dancemarkt kan je nooit helemaal pakken. Die zal altijd een hele rauwe, underground rand houden.

Een ander ding is de financiering van A’dam, die zou nog niet helemaal rond zijn. Hoe zit dat?

In zoverre ben je met een vastgoedfinanciering in 99 van de 100 gevallen afhankelijk van de bank. Die moet een hypotheek verstrekken. Dat geldt voor ons ook. Wij moeten wel wat eigen geld meebrengen.

De vier eerdergenoemde partijen vormen wel het financiële fundament?

Ja, dat is ons eigen vermogen. Dat leggen deze vier partijen voor een heel groot deel op tafel. Op een gegeven moment gaat een bank meedoen en op het moment dat de hijskranen er staan, moet de bank een hypotheek hebben verstrekt. Anders kan de bouw niet beginnen. Het ziet er goed uit, de bank heeft vertrouwen in het project en de huurders.

Bouwprojecten in Amsterdam verlopen vaak niet al te soepel…

Dit is geen Noord-Zuidlijn. Wij leggen ook nog eens heel veel risico van de bouw bij de aannemer. We hebben heel goed onderzoek gedaan naar de gevel, naar verontreinigde bodem, asbest. Weloverwogen gaan we dit project in en we laten ons goed begeleiden door Lingotto, een ontwikkelaar die dit spel snapt. Wij zijn wat dat betreft ook echt ondernemers. We zien de risico’s maar we kijken wel opportunistisch naar dingen. Ik ben niet bang. Ik deel je mening dat er nog allemaal beren op de weg kunnen komen, maar ik denk wel dat we al ver zijn. Het bestemmingsplan klopt, dat is een hele belangrijke binnen de bouwwereld. De bouwaanvraag is binnenkort binnen, de bouwvergunning. Het contact met de gemeente verloopt supergoed, die willen ook graag. Van alle kanten worden de mouwen opgestroopt.

Verbaast je dat? Vroeger heb je vooral tegenwerking gekregen als je een evenement wilde organiseren. De koers van de gemeente Amterdam is wat dat betreft 360 graden gedraaid.

Dat verbaasd me wel ja. Burgemeester Van der Laan is top, net als wethouder Carolien Gehrels. Ik vind het heel erg jammer dat zij weggaat. Ook een hele goeie ambtenaar en oud-wethouder is Hans Gerson, die is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de IJ-oevers. Een wat oudere man, maar heel scherp, modern en gedreven. Je merkt dat het enthousiasme wat wij hebben ook daar gedragen wordt. Dat was met de vergunningen voor de festivals weleens anders. We werden jarenlang gezien als overlast. Inmiddels is Amsterdam met een inhaalslag bezig. Er is geen één stad in de wereld die bijna al zijn parken in de zomer ter beschikking stelt voor festivals. Een park wordt daar niet mooier van. Er is bijna geen enkele stad die het nachtleven een kans geeft door die 24-uurs locaties en daar heel bewust mee omgaat. Er is geen enkele stad waar zoveel festivals plaatsvinden. Wat dat betreft mogen we af en toe ook best trots zijn op wat er in Amsterdam kan en gebeurt.

Wanneer is het A’dam-project voor jou geslaagd?

Ik ben een entertainer en die toren zie ik als een dagelijks evenement. Ook die schoolbus uit Zwolle die naar het observatiedek komt, of dat jonge stel uit Engeland dat eet in een ronddraaiend restaurant is voor mij een vorm van vermaak. Ik wil die mensen iets leuks bieden, een leuke tijd in die toren en dat ze een goed gevoel aan Amsterdam overhouden. Dat ze gastvrij worden ontvangen. Als het klopt, al die ideeën, als die toren een bruisend geheel wordt, dan ben ik tevreden. Iedereen die een beetje verder kijkt dan zijn eigen neus lang is vindt dat gewoon tof. Kijk, je kunt nooit iedereen enthousiast maken. Maar ik denk wel dat we de stad een mooi icoon geven waar iedereen iets aan heeft en iedereen ook best een beetje trots op mag zijn.